Hematocrit là gì? HTC là gì? Cách đánh giá chỉ số HCT trong cơ thể

Hematocrit là gì? Hematocrit như nào là bình thường? Làm sao để biết chỉ số HCT của mình đang ở mức nào? Đây là thắc mắc của rất nhiều người về chỉ số xét nghiệm Hematocrit. Để hiểu rõ hơn về chỉ số HCT hãy theo dõi bài viết dưới đây nhé! 

Hematocrit là gì?

Hematocrit viết tắt là HCT, đây là tỷ lệ tế bào hồng cầu trong máu. Các tế bào hồng cầu có nhiệm vụ là đưa oxy đi khắp cơ thể. Khi oxy được tế bào sử dụng để sản xuất ra năng lượng, các tế bào hồng cầu sẽ vận chuyển carbon dioxide, chất thải, từ các tế bào trở lại phổi. Vì vậy, chỉ số này vô cùng quan trọng trong việc chẩn đoán và theo dõi tình trạng bệnh lý như đa hồng cầu, thiếu máu. 

Chỉ số HCT như nào là bình thường?

Khi đã hiểu rõ Hematocrit là gì bạn cũng cần nắm rõ chỉ số HCT bình thường là như nào? Chỉ số hematocrit cao là gì? Chỉ số hematocrit thấp là gì?

Tùy theo độ tuổi cũng như giới tính mà mỗi người sẽ có một chỉ số HCT khác nhau. Dưới đây là chỉ số HCT ở mức bình thường, có nghĩa là một người không mang bệnh về hồng cầu sẽ có chỉ số HCT trong khoảng sau:

– Đối với trẻ em dưới 15 tuổi: Chỉ số HCT khoảng từ 35% – 39%.

– Đối với người trưởng thành: Chỉ số HCT ở nữ từ 37% – 48%, ở nam khoảng từ 45% – 52%.

Một số chỉ số cần quan tâm khi xét nghiệm Hematocrit

MCV là gì?

MCV là chỉ số thường thấy trong xét nghiệm huyết học. MCV là viết tắt của cụm từ Mean Corpuscular Volume dịch ra có nghĩa là thể tích trung bình của hồng cầu. 

Hồng cầu chứa các huyết sắc tố giúp cho máu có màu đỏ. Nó có nhiệm vụ vận chuyển oxy từ phổi cho đến các mô đồng thời nhận CO2 từ các mô đào thải lên phổi. Kích thước của hồng cầu quá to hay quá nhỏ sẽ được xem là dấu hiệu rối loạn máu hoặc là tình trạng khác như thiếu máu, thiếu vitamin,…

Huyết sắc tố là gì?

Huyết sắc tố là một loại protein phức tạp chứa Fe++, nó có nhiệm vụ vận chuyển oxy và cacbonic từ phổi đi khắp cơ thể. Hemoglobin có trong hồng cầu và nó chiếm 33% trọng lượng hồng cầu, gồm có 2 thành phần là hem và globin.

Chỉ số MCHC là gì?

MCHC là từ viết tắt của từ hemoglobin. Chỉ số này là thước đo nồng độ trung bình hemoglobin của một tế bào hồng cầu. Chỉ số MCHC thường được bác sĩ chỉ định trong việc xét nghiệm công thức máu.

Chỉ số MCHC thấp (giảm sắc tố) có nghĩa là nồng độ hemoglobin thấp hơn trong một thể tích nhất định của tế bào hồng cầu. Vì thế, khả năng vận chuyển oxy đến các mô bị giảm. MCHC bình thường hoặc tăng sắc tố thì có nghĩa là khả năng vận chuyển oxy của các tế bào hồng cầu bình thường.

Giá trị MCHC vô cùng hữu ích trong việc chẩn đoán thiếu máu, nhưng được sử dụng cùng với số lượng hồng cầu, các chỉ số hồng cầu khác như thể tích tiểu thể trung bình và độ rộng phân bố hồng cầu.

Chỉ số MCH là gì?

Chỉ số MCH là viết tắt của từ Mean Corpuscular Hemoglobin dịch ra có nghĩa là lượng huyết sắc tố trung bình trong một tế bào hồng cầu của cơ thể. Huyết sắc tố là một loại protein, nó đảm nhiệm chức năng tạo điều kiện cho hồng cầu vận chuyển oxy đến các tế bào và các mô bên trong cơ thể. Chỉ số MCH sẽ được xác định thông qua việc xét nghiệm máu CBC.

Quy trình xét nghiệm hematocrit

Chuẩn bị trước khi xét nghiệm

Đây là một xét nghiệm rất đơn giản bạn không cần phải nhịn ăn hay chuẩn bị gì trước khi làm. Bác sĩ có thể thực hiện ở phòng khám bệnh viện rồi gửi mẫu máu đến phòng thí nghiệm để kiểm tra.

Quá trình tiến hành 

Lấy máu tĩnh mạch là thủ tục y tế khá phổ biến để tiến hành xét nghiệm HCT. Mẫu máu thường được lấy ở đầu ngón tay hoặc ở tĩnh mạch ở vị trí khuỷu tay.

Quy trình tiến hành mất khoảng 5 phút và chi tiết như sau:

Kỹ thuật viên lau sát trùng để làm sạch khu vực cần được lấy máu.

Buộc một dải băng cao su trên bắp tay làm tăng áp lực trong tĩnh mạch, giúp tĩnh mạch hiển thị rõ ràng hơn.

Đâm một cây kim nhỏ vào tĩnh mạch và rút ra một lượng máu vừa đủ, sau đó đưa vào trong ống nghiệm được gắn với kim.

Cuối cùng, kỹ thuật viên rút kim ra nhanh, rồi che vết lấy máu bằng bông hoặc một miếng băng gạc nhỏ.

Bạn có thể cảm thấy hơi đau ở chỗ lấy máu, nhưng vẫn có thể sinh hoạt như bình thường sau đó.

Sau khi xét nghiệm

Sau khi lấy máu xong, kỹ thuật viên có thể sẽ yêu cầu bạn ấn vào vị trí lấy máu bằng bông tẩm cồn trong vòng vài phút để máu không tiếp tục chảy ra. Sau đó, dán lên vị trí này một miếng băng keo cá nhân. Sau khi lấy máu, kỹ thuật viên có thể yêu cầu bạn ngồi yên trong vòng vài phút nhằm để hạn chế các tác dụng phụ tạm thời như choáng váng, chóng mặt. 

Sau khi lấy máu hoàn tất, mẫu máu sẽ được gửi đi để phân tích. Kết quả xét nghiệm chỉ số HCT sẽ nằm trong kết quả xét nghiệm công thức máu hoàn chỉnh. Nó có kết quả trong vòng vài phút hoặc là vài tuần tùy từng đơn vị thực hiện.

Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm hematocrit

Xét nghiệm chỉ số HCT trong máu là gì? Xét nghiệm đo chỉ số HCT trong máu là một phần trong việc xét nghiệm công thức máu hoàn chỉnh CBC. Đây chính là một xét nghiệm thông dụng để đo các thành phần khác nhau trong máu như bạch cầu, hồng cầu, tiểu cầu, hemoglobin… Vậy theo dõi hồng cầu, tiểu cầu, hemoglobin là làm gì? Điều này giúp bác sĩ phát hiện, chẩn đoán hoặc là theo dõi tình trạng bệnh. 

Nguyên nhân gây thay đổi chỉ số hematocrit

Nếu chỉ số HCT quá cao, có nghĩa là tỷ lệ phần trăm tế bào hồng cầu trong máu của bạn tăng cao. Nó có thể do các nguyên nhân sau: Bệnh tim, khó thở khi ngủ, bệnh tủy xương, hút thuốc lá, ngộ độc carbon monoxide, sử dụng testosterone…

Nếu chỉ số HCT thấp, đây chính là dấu hiệu của tình trạng thiếu máu. Nguyên nhân khiến chỉ số này thấp có thể do mất máu, có quá nhiều nước trong cơ thể, các vấn đề về xương, thiếu sắt, vitamin (folate, vitamin B12 và vitamin B6)… 

Chỉ số HCT trong máu bất thường dù là thấp hay cao cũng đều có thể là dấu hiệu cho một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng. Bạn hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về kết quả xét nghiệm của mình để được chỉ định kế hoạch điều trị phù hợp.

Trên đây là những kiến thức y khoa về chỉ số hematocrit là gì và cách đánh giá chỉ số HCT trong cơ thể. Hy vọng bài viết giúp bạn hiểu được về chỉ số HCT và các kết luận bệnh liên quan đến HCT.